Tytuł „mecenasa” nie jest tytułem zawodowym, ale zwrotem grzecznościowym, wykorzystywanym jednocześnie wobec radców prawnych jak i adwokatów, a coraz częściej także wobec aplikantów tych zawodów prawniczych.
Praktycznie innymi słowy, iż mecenasem określić można zarazem radcę prawnego, a także adwokata. Uważa się również, że terminem tym ujmować wolno magistrów prawa, chociaż to stosuje się sporadycznie.
Osoba, która zakończyła studia prawnicze, natomiast nie zakończyła jakiejkolwiek z aplikacji prawniczej, na ogół nazywana jest po prostu prawnikiem. Określenie „mecenas” w stosunku do osób wykonujących jeden z zawodów prawniczych jest stosowane jedynie w Polsce – w innych krajach nie spotyka się go w takim zastosowaniu.
Tytuł ten jest tylko i wyłącznie umowny i nie notuje się go w jakimkolwiek z aktów prawnych używanych aktualnie w Polsce. To znaczy, iż w przeciwieństwie do tytułów „adwokat” a także „radca prawny” określenie „mecenas” nie jest poddany jakiejkolwiek ochronie prawnej.
Mając na względzie, że mecenasem określa się adwokatów oraz radców prawnych to, aby w pełni pojąć znaczenie tego zwrotu grzecznościowego, niezbędne będzie wyjaśnienie zakresu kompetencji tych dwóch zawodów prawnych.
Należy jednak podkreślić, że z uwagi na powiększający się zakres uprawnień radców prawnych w ostatnim dziesięcioleciu różnice pomiędzy nimi, a adwokatami stają się niewielkie.
Jakie są różnice między adwokatem a radcą prawnym?
Praktycznie rzecz biorąc tytuł adwokata może otrzymać osoba, która na początku ukończyła pięcioletnie studia prawnicze, po których zaliczyła toczącą się 3 lata aplikację adwokacką prowadzoną poprzez odpowiedni samorząd zawodowy. Co ważne, samo ukończenie aplikacji nie pozwala, żeby być adwokatem w Warszawie; konieczne jest także pozytywne zdanie końcowego egzaminu zawodowego, który jest realizowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Wówczas wtenczas dana osoba zostaje wpisana na listę adwokatów i może używać tego tytułu w własnej praktyce zawodowej.
Na czym polega różnica w wynajęciu adwokata a radcy prawnego?
Należałoby przy tej sposobności dodać, iż w wypadku radcy prawnego ścieżka do uzyskania tytułu zawodowego jest poniekąd identyczna – wyłączna rozbieżność wiąże się z tym, iż aplikację radcowską prowadzi inny samorząd zawodowy, a po zakończeniu aplikacji osoba pozostaje wpisana na listę radców prawnych.
Równolegle adwokat, jak i radca posiadają niemal ten sam zakres obowiązków. W chwili obecnej obowiązującą oraz główną różnicą pomiędzy tymi dwoma zawodami prawnymi jest brak możliwości zatrudnienia adwokata na bazie umowy o pracę.
W praktyce to znaczy, że adwokat może współdziałać z firmą bądź osobą fizyczną tylko na bazie umowy cywilnoprawnej. Z kolei radca prawny może być zatrudniony na bazie umowy o pracę. Niemniej jednak, radca prawny nie może wtedy brać udziału w sprawach karnych a także karnoskarbowych w charakterze obrońcy. Co ciekawe, to ograniczenie nie tyczy się pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych.